Geert Hommes was actief betrokken bij de oprichting van de Stichting Platform CADASIL. En vanaf het eerste uur voorzitter met de wil en de opdracht om Cadasil als ziekte meer bekendheid te geven bij medici én patiënten en hun families. Dit door patiënten-informatie te geven, medisch onderzoek te steunen, waar mogelijk financieel.
Wij als bestuur en Platformbijeenkomst/gebruikerscommissie zijn hem oprecht veel dank verschuldigd voor zijn volle inzet, kennis en toewijding. Altijd rustig, aimabel en daarom plezierig om onder zijn voorzitterschap te werken aan het gezamenlijk doel. Wij zullen hem zeer missen als voorzitter, maar zeker ook als mens.
De twee artikelen zijn gepubliceerd in de wetenschappelijke tijdschriften Neurology and Stroke.
Informatie van de CADASIL poli en onderzoeksgroep in het LUMC
De afgelopen tijd krijgen wij van mensen met CADASIL en hun familieleden vragen over het nieuwe coronavirus. Hieronder proberen wij een aantal van de vragen te beantwoorden, gebaseerd op de huidige kennis en de informatie op de RIVM site.
Onder "mensen met CADASIL" verstaan we: mensen met de diagnose CADASIL of mensen die nog geen klachten hebben van CADASIL maar wel de erfelijke aanleg voor CADASIL hebben (een NOTCH3 mutatie is aangetoond met een DNA-test).
- Vraag: Hebben mensen met CADASIL een verhoogde kans om besmet te raken met het nieuwe coronavirus?
Antwoord: Er is geen reden om aan te nemen dat mensen met CADASIL een verhoogde kans hebben om besmet te raken in vergelijking met andere mensen. De maatregelen van de overheid/RIVM met betrekking tot het coronavirus moeten in acht worden genomen.
- Vraag: Hebben mensen met CADASIL een verhoogde kans op een ernstiger beloop na een besmetting met het nieuwe coronavirus?
Antwoord: Zover bekend valt CADASIL niet onder de risicogroep voor een ernstiger beloop na een besmetting met het nieuwe coronavirus, maar hier is nog geen onderzoek naar gedaan. Als iemand in een bekende risicogroep valt (bijvoorbeeld leeftijd boven de 70 jaar) is net als bij ieder ander persoon de kans groter op een ernstiger beloop. Zover bekend geeft CADASIL geen extra risico op een ernstig beloop.
- Vraag: Heeft iemand met CADASIL een grotere kans op een herseninfarct na een besmetting met het nieuwe coronavirus?
Antwoord: In het algemeen weten we dat een klein deel van alle mensen met COVID-19 die in het ziekenhuis zijn opgenomen een herseninfarct krijgt. De kans op een herseninfarct bij mensen die een ernstig beloop van COVID-19 hebben en daarvoor zijn opgenomen is ongeveer 1%. Meestal betreft dit een infarct door een afsluiting van een groot hersenvat. Er is nog geen onderzoek verricht naar de vraag of mensen met een onderliggende ziekte van de kleine hersenvaatjes (zoals CADASIL) een verhoogde kans hebben op een herseninfarct bij een ernstig COVID-19 beloop. Helemaal zeker weten wij dit dus niet.
- Vraag: zijn er mensen met CADASIL bekend in het LUMC die een herseninfarct hebben gekregen na een besmetting met het nieuwe coronavirus?
Antwoord: Nee, wij hebben geen mensen met CADASIL gesproken die een herseninfarct hebben gekregen na een besmetting met het nieuwe coronavirus. Ook hebben wij hierover geen berichten gekregen.
Adviezen
- Voor mensen met (de erfelijke aanleg voor) CADASIL gelden dezelfde adviezen om besmetting met het coronavirus te voorkomen als voor andere mensen. Volg hiervoor de adviezen van de RIVM en de overheid op.
- Indien u CADASIL heeft en tevens in een bekende risicogroep valt (zie de link naar de RIVM site voor de bekende risicogroepen), volg dan de adviezen van de RIVM voor de risicogroepen, namelijk: Mensen uit risicogroepen wordt aangeraden om extra voorzichtig te zijn en de maatregelen goed op te volgen. Ook voor bezoekers van mensen die tot een risicogroep behoren is het extra belangrijk om de basisregels goed op te volgen.
Neem dan contact op met arts-onderzoeker Remco Hack:
- via mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Inmiddels hebben al 150 mensen met een NOTCH3 mutatie (CADASIL) meegedaan aan het onderzoek! Wij hebben nog plek voor 50 tot 100 mensen om aan het onderzoek mee te doen. Het onderzoek loopt tot ongeveer april 2021.
Wie kan mee doen?: Mensen met een NOTCH3 mutatie die ouder zijn dan 20 jaar.
Achtergrond
CADASIL is een erfelijke ziekte die leidt tot achteruitgang in het denkvermogen en beroertes. CADASIL wordt veroorzaakt door een mutatie (verandering) in het NOTCH3-gen. Gemiddeld treden deze symptomen op vanaf een leeftijd van 45-50 jaar. Er is echter een groot verschil in ernst van de ziekte tussen patiënten; sommigen krijgen op hun 30e al een beroerte, terwijl anderen tot voorbij de leeftijd van 70 jaar nog geen beroerte hebben gehad. Hierdoor is het moeilijk om voor een individuele patiënt te voorspellen op welke leeftijd de eerste klachten zullen ontstaan en hoe snel deze klachten zullen toenemen.
Doel van het onderzoek
Het doel van het onderzoek is om te bepalen waardoor de grote verschillen in ziekte-ernst tussen patiënten worden veroorzaakt. Daarnaast willen wij bepalingen vinden die gebruikt kunnen worden om de ernst van de ziekte te meten en het beloop van de ziekte te voorspellen. De resultaten van dit onderzoek kunnen ook gebruikt worden bij toekomstig onderzoek naar een therapie voor CADASIL.
Onderzoeksperiode
• Vanaf januari 2019 tot circa april 2021
• 1 bezoek aan het LUMC
Contact
Drs. R.J. Hack, arts-onderzoeker, dr. Julie Rutten, post-doc onderzoeker, of dr. Saskia Lesnik Oberstein, onderzoeksleider
Mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Telefoon: 071 - 529 8025 (drs.R. J. Hack)
Telefoon: 071 - 526 8033 (secretariaat Klinische Genetica)
Dr. Saskia Lesnik Oberstein: Hoofdonderzoeker CADASIL onderzoeksgroep en hoofd CHA-poli LUMC; klinisch neurogeneticus
Saskia verricht sinds 1998 onderzoek naar CADASIL en NOTCH3 mutaties. Sinds 2012 werkt zij ook aan CADASIL genetische therapie ontwikkeling. Naast arts-onderzoeker is zij ook medisch specialist en ziet CADASIL patiënten uit het hele land op de CHA-poli van de afdeling Klinische Genetica van het LUMC.
Dr. Julie Rutten: senior postdoc onderzoeker CADASIL onderzoeksgroep; klinisch geneticus in opleiding
Julie is in 2016 gepromoveerd op de ontwikkeling van een genetische therapie voor CADASIL (NOTCH3 cysteine correctie). Na haar promotie is zij in de onderzoeksgroep gebleven als postdoc onderzoeker. Zij verricht onder andere onderzoek naar het effect van de positie van de NOTCH3 mutatie op de ziekte-ernst.
Gido is arts-onderzoeker en verricht promotieonderzoek naar NOTCH3 exon skipping en CADASIL biomarkers.
Dr. Marc Vila Cuenca: postdoc onderzoeker CADASIL onderzoeksgroep
Marc ontwikkelt in het laboratorium een CADASIL ‘vessel-on-a-chip’ model. Met dit model willen wij beter begrijpen wat er fout gaat in de CADASIL vaatwand en stoffen testen die mogelijk de toxische NOTCH3 stapeling in de vaatwand remmen.
Dr. Lucienne van der Meer: GZ psycholoog, gespecialiseerd in genetische psychologie
Lucienne is de psycholoog verbonden aan de CHA-poli op de afdeling klinische genetica in het LUMC. Patiënten die de CHA-poli bezoeken hebben meestal ook een gesprek met haar, bijvoorbeeld over de afwegingen bij keuzes over voorspellend DNA-onderzoek. Zij is ook verbonden aan de CADASIL onderzoeksgroep en verricht onderzoek naar psychologische aspecten van CADASIL.
Drs. Remco Hack: PhD student/arts-onderzoeker in de CADASIL onderzoeksgroep
Remco voert de DiViNAS studie uit. In deze studie onderzoekt hij de verschillen in ziekte-ernst tussen patiënten en waardoor dit wordt veroorzaakt.
Maurice Overzier, BSc: research analist in de CADASIL onderzoeksgroep
Maurice verricht de proeven in het laboratorium, bijvoorbeeld de proeven in CADASIL celmodellen.
Samengevat wordt in deze publicatie het beloop van de NOTCH3 eiwitstapeling in de vaatwand van CADASIL muizen en mensen beschreven (GOM deposities = een vorm van NOTCH3 eiwitstapeling, zichtbaar met elektronenmicroscopie). We hebben aangetoond dat de GOM deposities langzaam groter worden en van vorm veranderen in de bloedvaatwanden (zie pijl, toename van links naar rechts in onderstaande figuur). Deze kennis is onder andere van belang om de relatie tussen de afwijkingen in de bloedvaatwanden en de verschillen in ziektebeloop beter te begrijpen.
Daarom aan u de concrete vraag of u interesse hebt voor een bestuursfunctie, of u zich kandidaat wil stellen. Het kan ook zijn dat u ons wil attenderen op een ander die u een goede kandidaat acht voor het bestuurslidmaatschap. In dat geval zal ons bestuur zich op korte termijn in verbinding stellen met de door u genoemde persoon. U kunt zich melden bij Machteld Rijsdorp, Abcovenseweg 25 D, 5051 PT Goirle, mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., telefoon: 06-22924939.
In het bestuur gaat het om verschillende functies: voorzitter, secretaris, penningmeester, organisator lotgenotendag/andere acties. De communicatie/PR functie blijft de komende jaren verzekerd. Tot nu toe was het gebruikelijk dat het voltallige bestuur 4 keer per jaar bijeenkomt; vergaderlocatie in het LUMC te Leiden. Ook de jaarlijkse Lotgenotendag op een zaterdag in Leiden wordt bijgewoond. Waar nodig of handig worden tussentijdse afspraken gemaakt tussen bestuursleden onderling. Het bestuurslidmaatschap is een (onbetaalde) vrijwillige functie, gericht op de functie en doelen van de Stichting.
Wij horen graag van u!
De jaarlijkse Lotgenotendag is bestemd voor CADASIL patiënten, dragers, familieleden en betrokkenen. Het doel van de Lotgenotendagen is onder meer om informatie over CADASIL te verstrekken, informatie over recent wetenschappelijk onderzoek te delen en hulpverleningsmogelijkheden (bv psychologische hulp, verwijzingen e.d.) te bespreken. Heel belangrijk is ook dat de Lotgenotendag een ontmoetingsgelegenheid is met andere lotgenoten (waarvoor telkens formele en informele mogelijkheden georganiseerd worden) en dat er ruime mogelijkheden zijn voor iedereen om vragen te stellen aan de diverse deskundigen.
Nu deze geplande Lotgenotendag in oktober niet door kan gaan heeft het bestuur van de Stichting Platform CADASIL besloten de Lotgenotendag te verschuiven naar het voorjaar van 2021. De overweging is dat de winterperiode voor veel van onze bezoekers bezwaarlijk is om naar Leiden te reizen. De exacte datum is nog niet bepaald. Zodra de datum wél bekend is zullen wij u via onze website en de nieuwsbrief uiteraard zo spoedig mogelijk op de hoogte brengen. Wij hopen u allen weer te ontmoeten op de Lotgenotendag in het voorjaar van 2021. Het ga u goed en tot ziens!
Er is ook al een richtdatum voor de Lotgenotendag 2020: 10 oktober. Misschien al in potlood in de agenda zetten?
Voor enkele sfeerbeelden van 2019 verwijs ik naar onze Twitter pagina.
Prettig eindejaar!
Wanneer?
- Zaterdag 5 oktober vanaf 12.30 uur tot circa 18.00 uur.
Waar?
- LUMC, Gebouw 3 Onderwijs, Hippocratespad 21, 2333 ZD Leiden.
Klik hier voor routebeschrijvingen en meer praktische info.
KLIK HIER OM U AAN TE MELDEN VOOR DE LOTGENOTENDAG 2019.
De Lotgenotendag 2019 is volledig kosteloos voor de bezoeker.
De doelen van de Lotgenotendag 2019 zijn:
• een ontmoetingsmogelijkheid creëren voor lotgenoten, familieleden en betrokkenen;
• informatie over het wetenschappelijk onderzoek uitwisselen;
• de ruimte scheppen om vragen die bij CADASIL patiënten en betrokkenen leven aan bod te laten komen.
PROGRAMMA 5 OKTOBER 2019
12.30 uur – Foyer: Open inloop
• Ontmoetingsmogelijkheid met lotgenoten, familieleden en betrokkenen.
• Met catering.
13.30 uur – Burumuzaal: Plenaire zitting
• Opening: voorzitter Stichting Platform CADASIL Geert Hommes heet iedereen welkom. Organisator Machteld Rijsdorp geeft een korte intro op het programma en stelt de aanwezige bestuurs- en Platformleden voor, zodat deze gemakkelijk herkenbaar en aanspreekbaar zijn voor de bezoekers van de Lotgenotendag.
• 4 korte presentaties over het CADASIL onderzoeksveld:
14.45 – verschillende locaties: Rondetafelgesprekken
• Er zijn 4 rondetafels met 4 gespreksonderwerpen. Aan iedere rondetafel kunnen ongeveer 20 bezoekers per keer deelnemen. Iedere bezoeker kan aan 2 rondetafels = 2 onderwerpen deelnemen. U moet dus kiezen. Aan iedere rondetafel zijn 2 moderators verbonden.
15.45 uur – Foyer: Pauze
• Ontmoetingsmogelijkheid met lotgenoten, familieleden, betrokkenen, bestuurs- en platformleden en moderators.
• Met catering.
16.15 uur – Burumazaal: Plenaire zitting
• Paneldiscussie: bezoekers in de zaal kunnen vragen stellen aan een panel bestaande uit de moderators van de Rondetafelgesprekken.
17.00 uur – Burumazaal: Slotwoord
• Het slotwoord wordt gedaan door voorzitter van de Stichting Platform CADASIL Geert Hommes.
Aansluitend tot 18.00 uur – Foyer: Informele borrel
• Ontmoetingsmogelijkheid met lotgenoten, familieleden, betrokkenen, bestuurs- en platformleden en moderators.
• Met catering.
Deelname aan de Lotgenotendag is zoals boven aangegeven kosteloos. Zo is er voor niemand een (financiële) drempel om deze dag mee te maken. Mocht u toch verhinderd zijn dan ontvangen we graag een bericht van u om de kosten zo laag mogelijk te houden. De kosten worden gedragen door donaties. Een donatie is uiteraard altijd welkom.